ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ ದೇವಾಲಯದ ಹಳೆಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ಲಿಂಕ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ

ಹೇಳಿಕೆ ಏನು?

ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಬಳಕೆದಾರರು ಮೂರು ಕಿತ್ತಳೆ-ಕೆಂಪು ಗೋಪುರಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಭಾಗಶಃ ಮುಳುಗಿರುವ ದೇವಾಲಯದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ, ಇದು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಿಂದ ಬಂದಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಭಾರೀ ಮುಂಗಾರು ಮಳೆ ಮತ್ತು ಉಕ್ಕಿ ಹರಿಯುತ್ತಿರುವ ನದಿಗಳ ನಂತರ ದೇಶವು ಪ್ರಸ್ತುತ ತೀವ್ರ ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದೆ.

ತ್ರಿಪುರಾದ ದುಂಬೂರ್ ಅಣೆಕಟ್ಟಿನ ಸ್ಲೂಸ್ ಗೇಟ್‌ಗಳನ್ನು ತೆರೆಯುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತವು ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ವರದಿಗಳ ನಡುವೆ ಈ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಂತಹ ಹೇಳಿಕೆಗಳಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಭಾರತದ ವಿದೇಶಾಂಗ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯವು ಅಣೆಕಟ್ಟು ಗಡಿಯಿಂದ ಸುಮಾರು ೧೨೦ ಕಿಲೋಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಭಾರೀ ಮಳೆಯಿಂದಾಗಿ ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.

ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ, ಭಾಗಶಃ ಮುಳುಗಿರುವ ದೇವಾಲಯದ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಎಕ್ಸ್ (ಹಿಂದೆ ಟ್ವಿಟರ್) ನಲ್ಲಿ, "ಭಾರತವು ತಮ್ಮ ಅಣೆಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ತೆರೆದಿದೆ, ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಮಂದಿರವು ಈಗ ನೀರಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿದೆ (sic)." ಪೋಷ್ಟ್ಗಳ ಆರ್ಕೈವ್‌ಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು.

ಎಕ್ಸ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್‌ಗಳು. (ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್/ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ)

ಆದರೆ, ಚಿತ್ರವು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಸುಂದರ್‌ಬನ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಾಗರ್ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಾಲಯವಾಗಿದೆ.

ನಾವು ಏನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ?

ರಿವರ್ಸ್ ಇಮೇಜ್ ಸರ್ಚ್ ನಡೆಸಿದಾಗ, ವೈರಲ್ ಚಿತ್ರವು ಆಗಸ್ಟ್ ೨೪, ೨೦೧೯ ರಂದು ದಿ ಹಿಂದೂ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿತ ಆವೃತ್ತಿಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ. 

"ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಸುಂದರ್‌ಬನ್ಸ್ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಸಮುದ್ರದಿಂದ ಹೊರಗೋಡೆ" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಹಿಂದೂ ಲೇಖನವು ಸಾಗರ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿನ ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಾಲಯದ ಬಗ್ಗೆ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ, ಇದು ಸಮುದ್ರಗಳ ಏರಿಕೆಯಿಂದ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿದೆ. ಈ ವರದಿಯು ದೇವಾಲಯವನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸಿದೆ, ನಂತರ ಸಮುದ್ರದಿಂದ ೪೦೦ ಮೀಟರ್ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ, ಇದು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಬಹುದು.

ದಿ ಹಿಂದೂ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಸಾಗರ್ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಾಲಯದ ಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಎಕ್ಸ್ ಪೋಷ್ಟ್‌ನಿಂದ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್‌ನ ಹೋಲಿಕೆ. (ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್/ದಿ ಹಿಂದೂ/ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ)

ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ಆಶ್ರಮ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಕೆಲವು ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವೀಡಿಯೋಗಳನ್ನು (ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ) ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ, ಇದು ವೈರಲ್ ಚಿತ್ರದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಅದೇ ರಚನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ದೇವಾಲಯದ ಸ್ಟಾಕ್ ಚಿತ್ರಗಳು ಅಲಾಮಿ ಮತ್ತು ಗೆಟ್ಟಿ ಇಮೇಜ್ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.

ಗೂಗಲ್ ಮ್ಯಾಪ್ಸ್ ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ, ವೈರಲ್ ಫೋಟೋ ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಸ್ಥಾನ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ನಮಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು.

ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಾಲಯವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಜಲಾವೃತವಾಗಿದೆಯೇ?

ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಸ್ಥಾನವು ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ದಕ್ಷಿಣ ತುದಿಯಲ್ಲಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಗಂಗಾ ನದಿಯು ಬಂಗಾಳ ಕೊಲ್ಲಿಯನ್ನು ಸಂಧಿಸುತ್ತದೆ. ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೨೪ ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ದೇವಾಲಯವು ಪ್ರವಾಹಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿಲ್ಲ, ಆದರೂ ಸವೆತವು ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದೆ. ಜುಲೈ ೨೦೨೪ ರಲ್ಲಿ, ಇತ್ತೀಚಿನ ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಬ್ಬರವಿಳಿತಗಳಿಂದ ಉಲ್ಬಣಗೊಂಡ ಸವೆತವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ತಜ್ಞರು ಸಾಗರ್ ದ್ವೀಪಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಲು ಸಿದ್ಧರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಟೆಲಿಗ್ರಾಫ್ ಇಂಡಿಯಾ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.

ತೀರ್ಪು 

ಪಶ್ಚಿಮ ಬಂಗಾಳದ ಸಾಗರ್ ದ್ವೀಪದಲ್ಲಿರುವ ಕಪಿಲ್ ಮುನಿ ದೇವಸ್ಥಾನದ ಹಳೆಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದ ಹಿಂದೂ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ತಪ್ಪಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

(ಅನುವಾದಿಸಿದವರು: ರಜಿನಿ ಕೆ.ಜಿ)

Read this fact-check in English here.