ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ತಮ್ಮ ಸಂಘಟನೆಯು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಕ್ಲಿಪ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ

ಹೇಳಿಕೆ ಏನು?

ಭಾರತೀಯ ಬಲಪಂಥೀಯ ಸಂಘಟನೆಯಾದ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘದ ( ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌) ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮೋಹನ್ ಭಾಗವತ್ ಒಳಗೊಂಡ ಎಂಟು ಸೆಕೆಂಡುಗಳ ಅವಧಿಯ ವೀಡಿಯೋ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಲೋಕ ಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗಳ ನಡುವೆ ಎಕ್ಸ್ (ಹಿಂದೆ ಟ್ವಿಟರ್) ನಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಆಡಳಿತಾರೂಢ ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷದ (ಬಿಜೆಪಿ) ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ಪೋಷಕರಾದ ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ನ ಸದಸ್ಯರು ಮೀಸಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಭಾಗವತ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ವೈರಲ್ ಕ್ಲಿಪ್‌ನಲ್ಲಿ, ಭಾಗವತ್ (ಮೂಲತಃ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ) "ಸಂಘಟನೆಯ ಸದಸ್ಯರು ಸಾರ್ವಜನಿಕವಾಗಿ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿ ಮಾತನಾಡುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಖಾಸಗಿಯಾಗಿ ಅವರು ಮೀಸಲಾತಿಗೆ ವಿರೋಧವನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೂ ಅವರು ಅದನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಧ್ವನಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಹೇಳುವುದು ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. (ಮೀಸಲಾತಿಯು ದೃಢೀಕರಣದ ಒಂದು ರೂಪವಾಗಿದೆ, ಇದರ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ದಲಿತರು, ಬುಡಕಟ್ಟುಗಳು ಮತ್ತು ಇತರರಂತಹ ಐತಿಹಾಸಿಕವಾಗಿ ಹಿಂದುಳಿದ ಸಮುದಾಯಗಳು ಶಿಕ್ಷಣ, ಉದ್ಯೋಗ, ರಾಜಕೀಯ ಇತರ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಾತಿನಿಧ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತವೆ.)

ಕೆಲವು ವೈರಲ್ ಎಕ್ಸ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್. ಮೂಲ: (ಎಕ್ಸ್/ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ)

ಎಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ, ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಹಿಂದಿ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ: "ಸಂಘದ ಜನರು ನಾವು ಒಳಗಿನಿಂದ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತೇವೆ, ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ...!!!! :- ಸಂಘದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ (ಮೋಹನ್ ಭಾಗವತ್)." ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ, ಗೃಹ ಸಚಿವ ಅಮಿತ್ ಶಾ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಯೋಗಿ ಆದಿತ್ಯನಾಥ್ ಅವರಂತೆ ಸಂಘದೊಂದಿಗೆ ಸಂಬಂಧ ಹೊಂದಿರುವ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ನೀಡಬಹುದು ಎಂದು ಪೋಷ್ಟ್‌ಗಳು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿವೆ. ಎಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಒಂದು ಪೋಷ್ಟ್ ಈ ಕಥೆಯನ್ನು ಬರೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಸರಿಸುಮಾರು ೯೪,೦೦೦ ವೀಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಿತು. ಪೋಷ್ಟ್‌ನ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತಹ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಬಹುದು.

ಆದರೆ, ವೈರಲ್ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ತಪ್ಪು ನಿರೂಪಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಕ್ಲಿಪ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಮೂಲ ವೀಡಿಯೋದಲ್ಲಿ, ಭಾಗವತ್ ಅವರು ಮೀಸಲಾತಿಗಾಗಿ ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ನ ಬೆಂಬಲವನ್ನು ದೃಢೀಕರಿಸುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು ಮತ್ತು ಮೀಸಲಾತಿಗೆ ಅರ್ಹರು ಅಗತ್ಯವಿರುವವರೆಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂಘಟನೆಯ ನಿಲುವನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ನಾವು ಏನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ?

ವೈರಲ್ ಕ್ಲಿಪ್ ಭಾರತೀಯ ಸುದ್ದಿ ಸಂಸ್ಥೆ ಏಷ್ಯನ್ ನ್ಯೂಸ್ ಇಂಟರ್ನ್ಯಾಷನಲ್ (ANI) ನ ಲೋಗೋವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಔಟ್ಲೆಟ್ ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೮ ರಂದು (ಎಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಕ್ಲಿಪ್‌ನ ದೀರ್ಘ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ (ಇಲ್ಲಿ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ). ಈ ಆವೃತ್ತಿಯು ೪೩ ಸೆಕೆಂಡುಗಳವರೆಗೆ ಇರುತ್ತದೆ, ವೈರಲ್ ವಿಭಾಗವು ೦:೦೮ ಮತ್ತು ೦:೧೪ ಸಮಯಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್‌ಗಳ ನಡುವೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.

ವೀಡಿಯೋದ ಜೊತೆಗಿನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು, "ಹೈದರಾಬಾದ್, ತೆಲಂಗಾಣ: ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮೋಹನ್ ಭಾಗವತ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್ ಮೀಸಲಾತಿ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಹೊರಗೆ ಮಾತನಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಈಗ ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣ ಸುಳ್ಳು. ಸಂಘವು ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಸಂವಿಧಾನದ ಪ್ರಕಾರ ಎಲ್ಲಾ ಮೀಸಲಾತಿಗಳನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದೆ (sic)."

ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್

ಈ ವಿಸ್ತೃತ ವೀಡಿಯೋದಲ್ಲಿ, ಭಾಗವತ್ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಹೇಳುವುದನ್ನು ಕೇಳಬಹುದು, "ನಾನು ನಿನ್ನೆಯಷ್ಟೇ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದೇನೆ ಮತ್ತು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್ ಸದಸ್ಯರು ಹೊರಗೆ ಒಳ್ಳೆಯದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ ಆದರೆ ಒಳಗಿನಿಂದ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ನಾವು ಅದನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಟೀಕಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂಬ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ನಾನು ಕೇಳಿದ್ದೇನೆ (ಅನುವಾದಿಸಲಾಗಿದೆ)."

ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, "ಇದು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತಪ್ಪು. ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸಿದ ಸಮಯದಿಂದ, ಸಂವಿಧಾನವು ಎಲ್ಲಾ ಮೀಸಲಾತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದೆ. ಮತ್ತು ಸಂಘವು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿರುವವರು ಅಗತ್ಯವಿರುವವರೆಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ." ಭಾಗವತ್ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಈ ಭಾಗವನ್ನು ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ತಪ್ಪುದಾರಿಗೆಳೆಯುವ ನಿರೂಪಣೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್ ೨೮ ರಂದು ದೂರದರ್ಶನ ನ್ಯೂಸ್ ನಡೆಸುತ್ತಿರುವ ಸುದ್ದಿ ವೇದಿಕೆಯಾದ ಡಿಡಿ ನ್ಯೂಸ್ ಯುಪಿ ಯೂಟ್ಯೂಬ್‌ನಲ್ಲಿ ಪೋಷ್ಟ್ ಮಾಡಿದ ವೀಡಿಯೋ ವರದಿಯನ್ನು ಸಹ ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ (ಇಲ್ಲಿ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ). ಈ ವೀಡಿಯೋದ ಹಿಂದಿ ವಿವರಣೆಯು "ಹೈದರಾಬಾದ್: ಸಂಘವು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಎಂದಿಗೂ ವಿರೋಧಿಸಲಿಲ್ಲ - ಭಾಗವತ್" ಎಂದು ಅನುವಾದಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವೀಡಿಯೋದಲ್ಲಿ, ಸುಮಾರು ೨೯-ಸೆಕೆಂಡ್ ಮಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲಿ, ಭಾಗವತ್ ಎಎನ್‌ಐ (ANI) ವೀಡಿಯೋದಲ್ಲಿರುವಂತೆಯೇ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡುವುದನ್ನು ಕೇಳಬಹುದು.

ಮೂಲ: ಯೂಟ್ಯೂಬ್

ಎಪ್ರಿಲ್ ೨೯ ರಂದು, ದಿ ಹಿಂದೂ ಕೂಡ ಭಾಗವತ್ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿತು, ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನ ವಿದ್ಯಾಭಾರತಿ ವಿಜ್ಞಾನ ಕೇಂದ್ರ ಶಾಲೆಯ ಉದ್ಘಾಟನಾ ಸಮಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಬಂದವು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಸಂಘವು ಕೆಲವು ಗುಂಪುಗಳಿಗೆ ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಒತ್ತಿ ಹೇಳಿದರು ಮತ್ತು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್ ಮೀಸಲಾತಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಸಾರವಾಗುತ್ತಿದ್ದ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ, ಅದನ್ನು ಫೇಕ್ ಎಂದು ಕರೆದರು.

ಟೈಮ್ಸ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಈ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಕೃತಕ ಬುದ್ಧಿಮತ್ತೆಯಿಂದ (Artificial Intelligence ) ರಚಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ನಾವು ಹುಡುಕಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೂ, ಈಗ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಕ್ಲಿಪ್ ಅನ್ನು ಭಾಗವತ್ ಅವರು ಹೇಳದಿರುವುದನ್ನು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತೋರುವಂತೆ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.

ಮೀಸಲಾತಿ ಕುರಿತು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ನಿಲುವು

ಭಾಗವತ್ ಅವರು ಈ ಹಿಂದೆಯೂ ಮೀಸಲಾತಿ ಮುಂದುವರಿಕೆಗೆ ಬೆಂಬಲ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದರು. ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೨೦೨೩ ರಲ್ಲಿ ಇಂಡಿಯನ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್ ಅಪ್‌ಲೋಡ್ ಮಾಡಿದ (ಇಲ್ಲಿ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ) ಯೂಟ್ಯೂಬ್ ವೀಡಿಯೋವು "ನಿಜವಾದ ಸಾಮಾಜಿಕ ಸಮಾನತೆ" ಸಾಧಿಸುವವರೆಗೆ ಮೀಸಲಾತಿಯಂತಹ ನಿರಂತರ ಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆಯನ್ನು ಒತ್ತಿಹೇಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸಿದೆ. 

ಆದರೆ, ಭಾಗವತ್ ನೇತೃತ್ವದ ದಶಕದಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ಸಂಘಟನೆಯು ಮೀಸಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಏರಿಳಿತದ ನಿಲುವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಸಂಘರ್ಷದ ಹೇಳಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಸಂಘಟನೆಯ ನಾಯಕರು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವ ತಮ್ಮ ನಿಲುವನ್ನು ಪುನರುಚ್ಚರಿಸಬೇಕಾಯಿತು. ಆಗಸ್ಟ್ ೨೦೧೯ ರಲ್ಲಿ, ಭಾಗವತ್ ಅವರು ಮೀಸಲಾತಿಯ ಪ್ರಶ್ನೆಯನ್ನು ಚರ್ಚಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು ಮತ್ತು ೨೦೧೫ ರಲ್ಲಿ ಅವರು ಮೀಸಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರುಪರಿಶೀಲಿಸುವಂತೆ ಕರೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಅದೇ ರೀತಿ ೨೦೧೭ ರಲ್ಲಿ ಸಂಘಟನೆಯ ಅಂದಿನ ಪ್ರಚಾರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮನಮೋಹನ್ ವೈದ್ಯ ಅವರು ಮೀಸಲಾತಿ ನೀತಿ ಪರಾಮರ್ಶೆ ಆಗಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.

ತೀರ್ಪು

ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಮೋಹನ್ ಭಾಗವತ್ ಅವರು ತಮ್ಮ ಸಂಘಟನೆಯ ಸದಸ್ಯರು ಮೀಸಲಾತಿಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಕ್ರಾಪ್ ಮಾಡಿದ ವೀಡಿಯೋ ತಪ್ಪಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ವೀಡಿಯೋದ ದೀರ್ಘ ಆವೃತ್ತಿಯು ಅವರು ಮೀಸಲಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಘಟನೆಯ ವಿರೋಧದ ವದಂತಿಗಳನ್ನು ಉದ್ದೇಶಿಸಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

(ಅನುವಾದಿಸಿದವರು: ರಜಿನಿ ಕೆ.ಜಿ)

Read this fact-check in English here.