ಕೀನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರಿಗೆ ಅದಾನಿ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯು ನಕಲಿಯಾಗಿದೆ

ಹೇಳಿಕೆ ಏನು?

ಕೀನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯ ಬಿಲಿಯನೇರ್ ಗೌತಮ್ ಅದಾನಿ ಮತ್ತು ಅವರ ಸಂಸ್ಥೆಯಾದ ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ನಡುವೆ, ಭಾರತೀಯ ಬಹುರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಂಘಟನೆಯು ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರಿಗೆ "ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮಗಳ" ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕಿದೆ ಎಂದು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟನೆವೊಂದು ವೈರಲ್ ಆಗಿದೆ. 

ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೦, ೨೦೨೪ ರ ಉದ್ದೇಶಿತ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯು "ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಆಧಾರರಹಿತ ಆರೋಪಗಳು ಮತ್ತು ಬೆದರಿಕೆಗಳನ್ನು ಖಂಡಿಸುತ್ತದೆ" ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಮುಂದುವರಿದರೆ "ಕಂಪನಿಯ ಹೂಡಿಕೆಯಿಂದ ಲಾಭ ಪಡೆದ ಸರ್ಕಾರಿ ಷೇರುದಾರರ ಹೆಸರುಗಳನ್ನು" ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವುದಾಗಿ ವೈರಲ್ ಟಿಪ್ಪಣಿ ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುತ್ತದೆ.

ಎಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪೋಷ್ಟ್ (ಹಿಂದೆ ಟ್ವಿಟರ್) ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಯ ಚಿತ್ರವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದೆ ಆದರೆ ಶೀರ್ಷಿಕೆ, "ಏನೇ ಇರಲಿ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲದಿರಲಿ, ಆದರೆ ಅದಾನಿ ಸ್ವತಃ ಸಾಬೀತುಪಡಿಸಿದ ಒಂದು ವಿಷಯವೆಂದರೆ ಲಂಚ ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಅವನು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾನೆ." ಈ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್-ಚೆಕ್ ಅನ್ನು ಬರೆಯುವ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ಪೋಷ್ಟ್ ೩೨,೪೦  ವೀಕ್ಷಣೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ೧,೦೦೦ ಲೈಕ್ ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸಿದೆ. ಪೋಷ್ಟ್ ನ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಗಳು ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು.

ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಕಂಡ ವೈರಲ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್‌ಗಳು. 
(ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್/ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್/ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ) 

ನೈರೋಬಿಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್‌ಗೆ ಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡುವುದರ ವಿರುದ್ಧ ಕೀನ್ಯಾ ಏವಿಯೇಷನ್ ವರ್ಕರ್ಸ್ ಯೂನಿಯನ್ ಮತ್ತು ಸ್ಥಳೀಯ ನಿವಾಸಿಗಳ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ಹೇಳಿಕೆಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿವೆ. ಆದರೆ, ನಮ್ಮ ತನಿಖೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಶ್ನೆಯಲ್ಲಿರುವ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆ ನಕಲಿ ಎಂದು ಕಂಡುಬಂದಿದೆ.

ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡದ್ದು ಏನು?

ವೈರಲ್ ಪ್ರೆಸ್ ನೋಟ್‌ನ ಪರಿಶೀಲನೆಯು ಹಲವಾರು ಅಸಂಗತತೆಗಳನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ. ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಲಾಂಛನವು ಅತಿಕ್ರಮಿಸಲ್ಪಟ್ಟಂತೆ ತೋರುತ್ತಿದೆ; ಅಧಿಕೃತ ಬಿಡುಗಡೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಬಲಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವೈರಲ್ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ಎಡಭಾಗದಲ್ಲಿ ತೋರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಓರೆಯಾಗಿದೆ.

ಅದಾನಿ ಸಮೂಹದ ವೈರಲ್ ಪತ್ರ ಮತ್ತು ಅಧಿಕೃತ ಪತ್ರಿಕಾ ನಡುವಿನ ಹೋಲಿಕೆ. 
(ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್/ಅದಾನಿ ಎನರ್ಜಿ ಸೊಲ್ಯೂಷನ್ಸ್.)

ಎಲ್ಲಾ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡುವ ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್‌ನ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ನಾವು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೦ ರಂದು ಯಾವುದೇ ಬಿಡುಗಡೆ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ಅದಾನಿ ಎನರ್ಜಿ ಸೊಲ್ಯೂಷನ್ಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ ೧೬, ೨೦೨೪ ರಂದು ವೈರಲ್ ಪ್ರೆಸ್ ನೋಟ್ ಅನ್ನು "ಮೋಸ" ಮತ್ತು "ನಕಲಿ" ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಪತ್ರಿಕಾ ಟಿಪ್ಪಣಿಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದೆ. ” "ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಅಥವಾ ಅದರ ಯಾವುದೇ ಕಂಪನಿಗಳು ಅಥವಾ ಅಂಗಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಕೀನ್ಯಾಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಯಾವುದೇ ಪತ್ರಿಕಾ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿಲ್ಲ" ಎಂದು ಕಂಪನಿಯು ದೃಢಪಡಿಸಿದೆ. ನಕಲಿ ಪ್ರೆಸ್ ನೋಟ್ ಹಂಚುವವರ ವಿರುದ್ಧ ಕಾನೂನು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದಾಗಿಯೂ ಅವರು ಘೋಷಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಕೀನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಏಕೆ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ?

ನೈರೋಬಿಯ ಜೋಮೊ ಕೆನ್ಯಾಟ್ಟಾ ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಿಮಾನ ನಿಲ್ದಾಣವನ್ನು (ಜೆಕೆಐಎ) ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್‌ಗೆ ಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಯೋಜಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಸುದ್ದಿಯ ನಂತರ ಕೀನ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು ಭುಗಿಲೆದ್ದವು. ಜೆಕೆಐಎ ಗುತ್ತಿಗೆ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಿಬ್ಬಂದಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗ ನಷ್ಟ ಮತ್ತು ತೆರಿಗೆದಾರರ ನಿಧಿಯ ದುರ್ಬಳಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಪ್ರಸ್ತುತ, ಕೀನ್ಯಾದ ಲಾ ಸೊಸೈಟಿ ಮತ್ತು ಕೀನ್ಯಾ ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ಆಯೋಗದ ಮನವಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಕೀನ್ಯಾದ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಗುತ್ತಿಗೆ ಪ್ರಸ್ತಾಪವನ್ನು ಅಮಾನತುಗೊಳಿಸಿದೆ. ಕೀನ್ಯಾದ ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗುತ್ತಿಗೆಯು "ಕೈಗೆಟುಕುವಂತಿಲ್ಲ" ಮತ್ತು "ತರ್ಕಬದ್ಧವಲ್ಲದ" ಎಂದು ಅರ್ಜಿಯು ವಾದಿಸುತ್ತದೆ.

ಹೆಚ್ಚುವರಿಯಾಗಿ, ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ, ಅಧ್ಯಕ್ಷ ವಿಲಿಯಂ ರುಟೊ ಅವರ ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರ ಡೇವಿಡ್ ಎನ್ಡಿ, $೧.೩ ಬಿಲಿಯನ್ ಮೌಲ್ಯದ ವಿದ್ಯುತ್ ಪ್ರಸರಣ ಮಾರ್ಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲು ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್‌ಗೆ ಕೀನ್ಯಾ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ದೃಢಪಡಿಸಿದರು.

ತೀರ್ಪು

ಅದಾನಿ ಗ್ರೂಪ್ ಕೀನ್ಯಾದ ಪ್ರತಿಭಟನಾಕಾರರಿಗೆ "ಗಂಭೀರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು" ಬೆದರಿಕೆ ಹಾಕುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ವೈರಲ್ ಪ್ರೆಸ್ ನೋಟ್ ನಕಲಿಯಾಗಿದೆ.

Read this fact-check in English here