ರಾಮ ದೇವರು ಮತ್ತು ಅಯೋಧ್ಯೆ ದೇವಸ್ಥಾನವನ್ನು ತೋರಿಸುವ ₹೫೦೦ ರ ನೋಟಿನ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲೀ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ

ಹೇಳಿಕೆ ಏನು?
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ರಾಮ ಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದ ಮೊದಲು, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಬಳಕೆದಾರರು ಹಿಂದೂ ದೇವರು ರಾಮ ಮತ್ತು ಹೊಸದಾಗಿ ನಿರ್ಮಿಸಲಾದ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ₹೫೦೦  ನೋಟುಗಳ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ (ಆರ್‌ಬಿಐ) ಈ ನೋಟುಗಳನ್ನು ಜನವರಿ ೨೨ ರಂದು  ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಲಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ಎಕ್ಸ್ (ಹಿಂದೆ ಟ್ವಿಟರ್) ಬಳಕೆದಾರರು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು (ಇಲ್ಲಿ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ) "ಹೊಸ 500 ರೂಪಾಯಿಯ ನೋಟು ಜನವರಿ 22 ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಲಿದೆ ಎಂದು ಕೇಳಿದೆ .. ಅದು ನಿಜವಾಗಿದ್ದರೆ ಅದು ನನಸಾಗುತ್ತದೆ .. ಜೈ ಶ್ರೀ ರಾಮ್ ( sic)," ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.  ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಬಳಕೆದಾರರು ಅದೇ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು (ಇಲ್ಲಿ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ) ಹಂಚಿಕೊಂಡು ಹೀಗೆ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ, "'ರಾಷ್ಟ್ರದ ಪಿತಾಮಹ'ದಿಂದ 'ರಾಷ್ಟ್ರದ ಅಧಿಪತಿ'ಗೆ ಪದವಿ! ಹೊಸ ರೂ೫೦೦  ನೋಟುಗಳನ್ನು 22/01/2024 ರಂದು ನೀಡಲಾಗುವುದು (sic).” 

₹೫೦೦ ನೋಟಿನ ಮೇಲೆ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧಿಯವರ ಮತ್ತು ನವದೆಹಲಿಯ ಐಕಾನಿಕ್ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ರಾಮ ದೇವರು ಹಾಗು ಅಯೋಧ್ಯೆ ಮಂದಿರದ  ಚಿತ್ರದೊಂದಿಗೆ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗುವುದು ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಯು ಫೇಸ್‌ಬುಕ್‌ನಲ್ಲಿಯೂ ಸಹ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ.  ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ, ಇಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. 

ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಹೇಳಿಕೆಗಳ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್. (ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್/ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್‌ನಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ)

ಆದರೆ, ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ ನೋಟುಗಳನ್ನು ವಿತರಿಸುವ ಏಕೈಕ ಅಧಿಕಾರವಾಗಿರುವ ಆರ್‌ಬಿಐ- ₹೫೦೦ ರ ನೋಟ್ ನಲ್ಲಿನ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು  ಹರಡಲು ಬಳಸಿದ ವೈರಲ್ ಫೋಟೋವನ್ನು ಡಿಜಿಟಲೀ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ಸತ್ಯ ಏನು?
ಉದ್ದೇಶಿತ ಹೊಸ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟಿನ ಒಂದು ಸೂಕ್ಷ್ಮ ನೋಟವು ಅದರ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಡಿಜಿಟಲ್ ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುವ ಹಲವಾರು ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಫೋಟೋಗಳಲ್ಲಿ, ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟಿನ ಮೂಲ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮಸುಕುಗೊಳಿಸಿದಂತೆ ಮತ್ತು ರಾಮ ಹಾಗು ದೇವಾಲಯದ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಮೇಲಕ್ಕೆತ್ತಿದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಆದ್ದಲ್ಲದೆ ರಾಮನ ಸುತ್ತಲಿನ ಪ್ರದೇಶ ಮತ್ತು ದೇವಾಲಯವು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ನೋಟಿನ ಉಳಿದ ಭಾಗವು ಸ್ವಲ್ಪ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದ್ದರೆ, ರಾಮನ ಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಅದರ ಕೆಳಗಿನ 'ಶ್ರೀ ರಾಮಚಂದ್ರ' ಎಂಬ ಪಠ್ಯವು ಹೆಚ್ಚು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ ಎಂದು ನಾವು ನೋಡಬಹುದು-ಈ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿರುವ ₹೫೦೦ ರ ಚಿತ್ರಕ್ಕೆ ಡಿಜಿಟಲೀ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಸೂಚನೆ. 

ಉದ್ದೇಶಿತ ₹೫೦೦ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟಿನ ವೈರಲ್ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳು. (ಮೂಲ: ಎಕ್ಸ್)

ಕೆಲವು ವೈರಲ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಟಿಪ್ಪಣಿಯ ಚಿತ್ರದ ಕೆಳಗಿನ ಎಡ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ “X raghunmurthy07” ಎಂದು ಓದುವ ವಾಟರ್‌ಮಾರ್ಕ್ ಅನ್ನು ಸಹ ನಾವು ನೋಡಬಹುದು.  "@raghunmurthy07" ಎಂಬ ಎಕ್ಸ್ ಖಾತೆಯು ಅಂತಹ ಒಂದು ವೈರಲ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದು, ತಾವು ₹೫೦೦ ನೋಟಿನಲ್ಲಿ ರಾಮನ ಚಿತ್ರವನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡೆವು. "ಸರ್ ಈ ಫೋಟೋವನ್ನು ನನ್ನಿಂದ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ ಇದು ನನ್ನ ಕಲ್ಪನೆಯಷ್ಟೇ ದಯವಿಟ್ಟು ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಹರಡಬೇಡಿ (sic)" ಎಂದು ಅವರುಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ಅವರಿಗೆ  ತಲುಪಿದಾಗ , ವೈರಲ್ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ರಚಿಸಲು ಅವರು "ಫಿಕ್ಸ್ ಆರ್ಟ್, ಲೈಟ್ ರೂಮ್  ಮತ್ತು ಪಿಕ್ಸೆಲ್ ಲ್ಯಾಬ್  ಅನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾರೆ" ಎಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು. ಅವರು ಸಂಪಾದನೆ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಅನೇಕ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನಮ್ಮೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.

ರಾಮ ದೇವರು ಮತ್ತು ರಾಮ ಮಂದಿರದ ಚಿತ್ರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಸ ₹೫೦೦ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳ ಪರಿಚಯವನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸುವ ಯಾವುದೇ ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಸುದ್ದಿ ವರದಿಗಳು  ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ಗೆ ಕಂಡುಬಂದಿಲ್ಲ. ಭಾರತೀಯ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ನ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಕೂಡ ₹ ೫೦೦ ನೋಟುಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬದಲಿಸುವ ಕುರಿತು ಯಾವುದೇ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಹೊಸ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟುಗಳ ಪರಿಚಯದಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಪ್ರಕಟಣೆಗಳನ್ನು ಆರ್‌ಬಿಐ ತನ್ನ ಅಧಿಕೃತ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸುತ್ತದೆ, ಆದರೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಪತ್ರಿಕಾ ಹೇಳಿಕೆ (ಜನವರಿ ೧೬ ರಂದು ಬಿಡುಗಡೆಯಾಯಿತು) ಮತ್ತು ಅದು "ಮನಿ ಮಾರ್ಕೆಟ್ ಆಪರೇಷನ್ಸ್" ಬಗ್ಗೆ ಇದೆ. 

ಆರ್‌ಬಿಐ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಲ್ಲಿನ 'ನೋ ಯುವರ್ ನೋಟ್ಸ್' ವಿಭಾಗವು ₹೫೦೦ ಬಿಲ್‌ಗಳ ವಿಶೇಷಣಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುತ್ತದೆ, ಇನ್ನೂ ಮುಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿಯವರ ಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಹಿಂಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಂಪು ಕೋಟೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

₹೫೦೦ ಬಿಲ್ ಮಾದರಿಯ ಅಧಿಕೃತ ಆರ್‌ಬಿಐ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್‌ನಿಂದ ಸ್ಕ್ರೀನ್‌ಶಾಟ್.
(ಮೂಲ: ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ)

ಆರ್‌ಬಿಐ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ಅಧಿಕೃತ ಚಿತ್ರಗಳು ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟಿನ ಕೋಡ್‌ನಂತೆ “000000” ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸಹ ಗಮನಿಸಬೇಕು, ಆದರೆ ವೈರಲ್ ಚಿತ್ರವು ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ “6CM 302 379” ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಬರೆಯಲಾಗಿದೆ, ಇದು ಈ ನೋಟು ಈಗಾಗಲೇ ಇದೆ ಎಂದು ಸೂಚಿಸುತ್ತದೆ. ಚಲಾವಣೆ, ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವ ಹೊಸ ನೋಟ್ ಅನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಿಲ್ಲ.

ನಾವು ಆರ್‌ಬಿಐನ ಸಂವಹನ ವಿಭಾಗದ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರಧಾನ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ಯೋಗೇಶ್ ದಯಾಲ್ ಅವರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದೆವು, ಅವರು ಹೊಸ ಕರೆನ್ಸಿ ನೋಟು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಕೇಂದ್ರೀಯ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.

ತೀರ್ಪು
ರಾಮ ದೇವರು ಮತ್ತು ರಾಮಮಂದಿರವಿರುವ ₹೫೦೦ ನೋಟುಗಳ ಚಿತ್ರಗಳು ನಕಲಿ. ಉದ್ದೇಶಿತ ಬದಲಾವಣೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಆರ್‌ಬಿಐ ಯಾವುದೇ ಅಧಿಕೃತ ಘೋಷಣೆ ಮಾಡಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ನಾವು ಈ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಫೇಕ್ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿದ್ದೇವೆ.

(ಅನುವಾದಿಸಿದವರು: ಅಂಕಿತಾ ಕುಲಕರ್ಣಿ )

Read this check in English here.